'Bijna alles om ons
heen is natuur'
HILVERSUM - Hoewel de heide in Hilversum natuurlijk ongeëvenaard fraai is, gaat het hart van boswachter John Didderen uit naar het Spanderswoud in het licht van de ondergaande zon. "Dit is een van de eerste gebieden die het Goois Natuurreservaat ecologisch is gaan beheren. Met succes, want de soortenrijkdom in dit bos is gevarieerd en groot."
door Koosje de Beer
John Didderen trekt tijdens de wandeling een stuk schors van een dode boom om te laten zien hoe waardevol dood hout kan zijn voor dieren. "Vaak vind je hieronder pissebedden, maar ook allerlei andere kleine diertjes die weer voedsel zijn voor vogels. Het schors zelf wordt gegeten door reeën en ook voor dassen is het schors waardevol."
Didderen is nu 12,5 jaar boswachter in het Gooi. Het ecologisch bosbeheer, zoals dit nu in heel Nederland gebeurt, was destijds een nieuwe manier van werken. Van Kooten en De Bie maakten in de jaren 80 van de vorige eeuw nog grappen over 'het horizontale bosconcept'. "Toen ik hier begon, was de Hilversumse plantsoenendienst nog maar net opgehouden met het schoonvegen van het bos. Nu laten we dood hout liggen omdat het voor de natuur heel waardevol is. Soms bootsen we zelfs een storm na en trekken we levende bomen om. Dit doen we om meer licht in het bos te krijgen en voor het creëren van dood hout."
Door dit natuurlijke beheer leven in het Spanderswoud nu alle dieren die je in een bos verwacht, aldus Didderen. "Ik zie regelmatig de 'top' van het ecosysteem rondvliegen: roofvogels en spechten, maar ook de raaf. Deze soorten kom je alleen tegen in een gevarieerd bos. Spechten hameren namelijk het liefst in beukenbomen, terwijl de raaf nestelt in de grove den. Ook veel zoogdieren vinden hier hun plek. Behalve reeën, vossen en eekhoorns komen ook de das en de boommarter hier voor."
Vertellen over de natuur, mensen iets leren, vindt Didderen de leukste kant van zijn vak. Soms moet hij mensen echt overtuigen dat de natuur niet buiten hen staat. "Dan zeggen ze dat ze de natuur niet nodig hebben. En de zon dan? Het water dat je drinkt? De lucht die je inademt? Als ik deze vragen stel, zien ze opeens dat bijna alles om ons heen 'natuur' is en vinden ze het wel interessant dat hun grenen vloer van dennenhout komt en dat sparrenhout in de bouwmarkt 'vuren' heet."
Nog leuker is het om een schoolklas rond te leiden en dan te merken dat de kinderen stil worden, hun ruzies vergeten en gewoon genieten. "Eigenlijk zouden deze educatieve programma's wat langer moeten duren", vervolgt de boswachter. "Uit onderzoek blijkt dat het natuurbelang echt landt als kinderen drie dagen lang in de natuur rond kunnen zwerven."
Behalve de rol van voorlichter heeft Didderen ook een toezichthoudende taak. "Er zijn in de Gooise natuurgebieden veel gebruikers op een relatief klein oppervlak en dat geeft soms spanningen. Mountainbikers mogen op de wandelpaden fietsen, maar moeten zich wel aan hun eigen gedragscode houden. Daar staat onder andere in dat ze rustig moeten afremmen wanneer ze wandelaars naderen, vriendelijk moeten groeten en passeren. Helaas doet niet iedereen dat, maar als iedereen rekening met elkaar zou houden, scheelt dat al veel ergernis."
'Soms bootsen we een storm na en trekken levende bomen om'
Vervelender is het als, naast de gebruikers, ook de natuur schade ondervindt van de recreatie. Didderen heeft daarover wel eens pittige discussies met hondeneigenaren die hun hond niet onder appel hebben. "Door de intensieve landbouw zijn er in Nederland steeds minder veldleeuweriken en daarom moeten we echt zuinig zijn op de veldleeuweriken in het Gooi. Deze vogels nestelen op de grond van bijvoorbeeld de Hoorneboegse heide. Honden mogen hier loslopen, maar moeten wel onder appel staan. Dat betekent dat de eigenaar op de hond moet letten en dat de hond niet verder dan twintig meter van de baas vandaan mag zijn. Te vaak zie ik honden veel verder weg rondrennen. Eén hap en het leeuwerikennestje is weg. "
Over het algemeen geeft het werk de boswachter echter veel positieve energie. Ook omdat er in de tijd dat hij bij het GNR werkt veel is bereikt. Didderen wijst naar de natuurbrug die bij Crailo de weg en het spoor overspant. "Wie had 12,5 jaar geleden ooit gedacht dat deze er nu zou staan?"
