Afbeelding
Cartoon: Pieter Hogenbirk

'Het gaat niet om wat,
maar hoe
je het tekent'

Pieter Hogenbirk is samen met Maaike Hartjes, Margreet de Heer en Robert van der Kroft genomineerd voor de titel Stripmaker des Vaderlands. De prijswinnaar wordt een ambassadeur voor de strips en van deze wordt verwacht dat hij strips zal promoten. Tot 30 september kan er gestemd worden op stripmakerdesvaderlands.nl. De winnaar wordt bekend gemaakt tijdens het Stripfestival Breda op zaterdag 14 oktober.

HUIZEN Pieter Hogenbirk is genomineerd voor de titel Stripmaker des Vaderlands. Zelf maakte hij zijn nominatie bekend in zijn strip Jaap & Jopie in deze krant. "Ik vind dat een strip bij een krant hoort. Het is net zoiets als een column, maar dan getekend", zegt hij aan de grote tafel in het pop-up kunstkantoor aan de Kerkstraat waar hij momenteel werkt.

Zijn desk bestaat uit allemaal aan elkaar gezette kastjes en werkbladen. "We konden het hier alleen naar binnen krijgen als we het in stukken zaagden. Maar het is wel fijn om hier mijn eigen vertrouwde werkplek te hebben." De tekenaar huisde voorheen in De Rookerij, maar dat pand werd verkocht om de aankoop van de Krachtcentrale mogelijk te maken. "Dat wordt straks onze nieuwe werkplek."

Tekenleraar

Pieter wilde ook tekenleraar worden. "Toen ik in mijn derde jaar zat en ik stage liep, wat overigens heel goed ging, zag ik dat een tekenleraar eigenlijk zelf niet meer zoveel tekende. Ik had de keuze: of doorgaan en mijn diploma halen of dat extra jaar gebruiken om als tekenaar aan de bak te komen. Ik heb voor het laatste gekozen en er nooit spijt van gehad."
Omdat hij zelf iets met scouting had, schreef hij Scouting Nederland een briefje en kon daar voor het magazine aan de slag. Verder zag hij een advertentie van Albert Heijn die iemand zochten voor de opleidingsboekjes. "Ik deed dat samen met nog iemand die in mijn ogen veel beter was, maar die leverde zijn werk niet op tijd aan. Daarom werd ik degene die het uiteindelijk in zijn eentje ging doen."

Agentschap

Zo kreeg hij langzaam meer klanten. "Ik had me ook aangesloten bij ComicHouse, een agentschap waar reclamebureau's terecht kunnen als ze een illustrator of cartoonist zoeken. Inmiddels ben ik daar al meer dan dertig jaar bij aangesloten en heb ik voor alle grote bedrijven wel eens getekend. Naast het maken van strips en cartoons, verzorgde hij ook illustraties. "Dat laatste heb ik losgelaten." Ook maakt hij nog vrij werk. "Ik wil het geen kunst noemen. Kunst gaat verder dan alleen een tekening maken. Kunst is de mensheid een treetje hoger zetten. Dat kunnen slechts enkele mensen. Ik niet. Ik ben vooral bezig een goede tekening of schilderij te maken."

'Tijdens mijn stage zag ik dat een tekenleraar eigenlijk niet zoveel meer zelf tekende'

Vrije werk

In het pop-up kunstkantoor hangen aan een soort wasmolen allemaal kleine werkjes van hem. Variƫrend van taferelen die hij op vakantie heeft gezien tot vogels. Aan een muur hangen veel naakten. "Tegenwoordig heb je sites met modellen die je helemaal rond kunt laten draaien. Dat hoeft niet meer in het echt", vertelt hij. "Dan pak ik een boekje en maak de ene tekening na de andere. Dan groei je in je vrije werk."
Wat hij tekent, maakt hem eigenlijk niet uit. "Het gaat niet om wat, maar hoe je het tekent. Ik werk veel met lijnen. Dat is als het ware mijn handschrift als tekenaar. Als jij mijn naakten ziet, mis je bijvoorbeeld wel eens een arm of voet. Dat maakt niet uit. De kijker vult het plaatje zelf wel aan. Het is opvallend dat altijd wordt gesproken over wat er is afgebeeld als het gaat om een kunstwerk. Veel kunstenaars zijn daar niet mee bezig. Die zijn veel meer bezig met de verf zelf en wat dat doet op het schilderij. Het maakt voor mij echt niet uit of het om een vogeltje of een oude schoen gaat."

Nominatie

Gepassioneerd zit hij te vertellen over zijn werk. Maar hoe is hij nu toch aan de nominatie gekomen? Heeft hij zichzelf aangemeld? "Nee, ik ben uitgekozen. Dat is een hele eer. Er is een speciale stichting opgericht, Stichting aaStrips, al about strips. Dit naar aanleiding van het winnen van de Stripcultuurbeurs tijdens het Stripfestvial Breda vorig jaar met het idee van een aantal stripliefhebbers met het idee voor de Stripmaker des Vaderlands."
De Stripmaker des Vaderlands moet de Nederlandse stripwereld vertegenwoordigen door zelf optimaal gebruik te maken van het medium strip. Bij een gebeurtenis van nationaal belang geeft hij of zij een blik op de actualiteit in stripvorm. Ook ontwikkelt de Stripmaker des Vaderlands projecten en activiteiten die het medium strip nationaal op de kaart zetten. "Ik wil dat graag doen, zelfs als ik niet win, zal ik me daarvoor inzetten", stelt Pieter. "Ik vind die stem formule niets, nu wint degene die bij de grootste voetbalclub zit en dus de meeste vriendjes heeft, maar ik wil dat de beste wint", zegt hij. Maar wie is dan de beste? "Dat is nu nog lastig te zeggen. Alle kandidaten kijken er anders tegen aan hoe zij het als Stripmaker des Vaderlands in willen vullen, maar zodra ik in de gaten krijg dat een van de anderen beter is, overweeg ik mij terug te trekken."

Actuele stripjes

Zelf is Pieter heel erg van het maken van actuele stripjes. "Maar ik ben niet zo'n type om overal met mijn neus vooraan te staan." Hij wil graag dat eigenlijk elke krant en elk magazine een strip heeft. "Een strip is voor alle leeftijden en vaak bladeren mensen het eerst naar de strip. Wat zou de Libelle zijn zonder Jan Jans en de Kinderen? Daarbij kun je de stijl aanpassen, zodat deze bij het blad past. Het hoeven niet altijd mannetjes met dikke neuzen te zijn, maar het kan ook heel grafisch. Ik denk dat daar nog heel veel te winnen is." Bij belangrijke gebeurtenissen een strip aanbieden via het ANP zou bijvoorbeeld een manier zijn voor de Striptekenaar des Vaderlands om de strip te promoten. "Andere genomineerden willen het anders doen. Zo wil Maaike Hartjes wil graag het imago van de strip verbeteren en de strip vernieuwen. Margreet de Heer denkt meer aan strips gebruiken voor educatie en Robert van der Kroft, van Sjors en Sjimmie, zoekt het in de cross-over van strips naar andere kunstvormen. Eigenlijk zouden we alle vier moeten winnen, want gezamenlijk vullen we elkaar mooi aan."

Stemmen kan via stripmakerdesvaderlands.nl.

Afbeelding